ناصرالدين شاهين توركجه‌شعرلريندن
رضا همراز
E.mail:r_hamraz@yahoo.com
هامي‌ميز بيليريك كي، محمد شاهين اوغلو، ناصرالدين شاه، قاجار سلسله‌سينين دوردونجو شاهلاريندان ايدي كي، 1247 ينجي ايلينين صفر آيي آلتي سيندا تاريخ بويلو، اوجا و قوجا تبريزده دوغرولوب و 17 ياشار شاهليق عرفه‌سينه ال تاپميشدير. دئدييميز كيمي، ناصرالدين شاه 1264 ده (ذيقعده ايي‌نين 23 اونجو گونونده) تهراندا رسمي اولاراق شاهليق تختينه اوتوردو. اونون حاقيندا بو گونه كيمي اونلار كيتاب و يوزلر مقاله يازيليب كي، دئمك ياشايشينين بيرجه قارانليق حيصه‌سي قالماميشدير، قالسا دا، چوخ آز قالميش‌دير. ناصرالدين شاه 49 ايل سلطنت سوردوكده، اللينجي ايلينجي ايلينين سلطنتين طنطنه‌لي كئچيرمك اوچون هر يئري بزه‌نديريب و اوزون جشن گونلرينه حاضيرلايردي كي، كرمانلي ميرزه رضانين الي ايله شاه عبدالعظيم‌ده گولله‌له‌نيب و نهايت الين دونيادان اوزوب و اوغلو مظفرالدين شاه اونون يئرينده اوتوروب و بير ايل د‌ن سونرا شانلي مشروطه فرماني همين شاهين الي ايله ايمضالاندي.
بيزيم فيكيريميزجه ناصرالدين شاهين ياشاييشينين ان قارانليق حيصه‌سي اونون ادبي چاليشمالاري‌دير. شايد بو گونه قده‌ر اونون شاعيرلييندن و پوئزياسينا داير ائله بير آغيز يانديران سوز-صحبت مطبوعات دونياسيندا گئتمه‌ميشدير. حالبوكي، او يوكسك درجه‌ده شاعيرليك استعدادينا ماليك ايدي و فارسجا-توركجه شعرلريندن اورنك‌لر الده‌دير.
اونون :
رفتم به كربلا به سر قبر هر شهيدي
ديدم كه تربت شهدا مشك و عنبر است
پرسيدم از كسي سببش را به گريه گفت
كه پايين قبر حسين (ع) قبر اكبر است
شعري هله ده ياس توره‌نلرينده اوخونار. اونون فارسجا ديوانين حسن گول محمدي چاپ عرفه‌سينه چاتديرميشدير، لاكين توركجه شعرلريندن بيرجه بيت ده او شعر توپلوسونا نه ايسه داخيل ائديلمه‌ميشدير .من هله نئچه ايل‌لر قاباق بير توركجه شعر ايله تانيش ايديم و دئمك ائشيدميشديم. آمما اونون سويله‌يه‌نين كيم اولدوغون بيلمزديم.
داها سونرالار تورك دونياسينين اويوندويو رحمتلي پروقسور محمدتقي زهتابي‌نين ياس تورنيندن قاييداركن مرثيه شاعيريميز حاج علي‌آقا حسين‌زاده همين شعرين بير قسمين منيم اوچون اوخويوب و شعرلري ناصرالدين شاهدان بيلدي. من بو ايشي حاللاجلاماق اوچون يئره باش ووردوم آمما نتيجه آلانماديم. تا شهريميزين عاليمي و اديبي اوستاد حاج موسي هريسي‌نژاد ايله گوروشوب دانيشاندا ناصرالدين شاهين توركجه شعرلريندن خبر آلديم. اونلار منه همين شعري اوخويوب و داها سونرا منيم اوچون يازديقلاري بير مكتوبدا بئله قئيدلري اولموشدو: «... رحمتلي، ملاعلي روضه‌خوان هريسي بو شعرلرين نسبتيني وئريب مرحوم ناصرالدين شاها. منبرده هي اوخوردو. قولاق وسيله‌سيله او مرحومدان حفظيمده‌دير...»اوستاد هريسي‌نين سوزلرينه قوت بونو دا ارتيرماق هئچ ده يئرسيز اولماز كي، آشاغيدا تقديم ائده‌جه‌ييميز شعرله، اونجه اوخودوغوموز فارسجا شعرين بير سيرا سبك‌شناسي علاقه‌لري و ياخين‌ليقلاري گورونور. هر حالدا بو سيز بو دا ناصرالدين شاهين بير توركجه نووحه‌سي. گون اولسون باشقا شعرلرين ده الده ائده‌بيله‌ك. انشاءا...
قويدوم قدم امام حسينين رواقينا
دوشدوكونول طواف ائيله‌مك اشتياقينا
اوپدوم حرم حريميني، قبرين قوجاقلاديم
گوردوم حسين اصغرين آلميش قوجاقينا
هرده‌ن بوغازينين ياراسيندان قانين سيلير
هرده‌ن قويور دوداغيني عطشان دوداقينا
قبر علي‌ّ اكبري پايين پاييده
گوردوم كي قونچه تك آسيليب‌گول بوداقينا
دربان او بارگاه‌ده قبر حبيب ايدي
يئتميش ايكي غريب شهيدين رواقينا
هر قبر صاحبين سوروشودوم كي كيمدي بو؟
اخلاص ايله قويام اوزومو تا آياقينا
ناگاه اوجالدي حضرت عباس نعره‌سي
كاي نابلد دخيل زيارت سياقينا
من هر شهيدده‌ن ياخينام آغلايان گوزه
سقّا اولان هميشه گئده‌ر سو سوراقينا
گورندويو كيمي شعر ناقص نظره گلير. آنجاق، هله‌ليك بو قده‌ره كفايت لنديك و شعره ال ويرمادان اولدوغو كيمي ثبت ائتديك. يازيميزين سونوندا اوستاد هريسي‌دن اوز تشكر و منت‌دارليغيميزي بيلديره‌ره‌ك، ادب سئوه‌رلريميزد‌ن رجاء ائديريك ناصرالدين شاهين باشقا توركجه شعرلري اللرينده وارسا، ادبياتيميزلا ماراقلانانلاردان اسيرگه‌مسينلر.
posted by Mehran Baharlı @ 9:37 PM
1 Comments:
At 3:30 AM,
azizi said…
با سلام جای افتخار دارد که امثال شما هنوز هستید وبه ذهن های تشنه حقایق تاریخ وواقعیت های قومی سیری میدهید من از انتخاب های شما لذت بردم وبرخی از مطالبتان را بنام خودتان لینک کردم در ارشیو موضوعات از شما بجهت زحماتتان در این تحقیق تقدیر میکنم
باقر عزیزی
http://bozorg.blogfa.com
Post a Comment
<< Home